Artykuł jest próbą scharakteryzowania okresu okupacji hitlerowskiej na terenie gminy Siedliszcze w latach 1939-1945. Problematykę tę ukazano przez pryzmat aspektów wojskowych oraz funkcjonowania społeczności lokalnej, którą oprócz ludności polskiej tworzyły mniejszości narodowe - niemiecka, ukraińska i żydowska. Rozważania oparto przede wszystkim na dostępnej literaturze krajowej, a także nieznanych relacjach mieszkańców gminy Siedliszcze, spisanych przez Feliksa Braniewskiego, nauczyciela historii i regionalistę. Chociaż od chwili zakończenia wojny minęło już ponad sześćdziesiąt lat najsłabiej opracowanym okresem historycznym Siedliszcza są lata okupacji. Na ten temat ukazało się niewiele publikacji. W literaturze przedmiotu najlepiej opisane pozostają pierwsze miesiące roku zaraz po wybuchu II wojny światowej, ale tylko w aspekcie militarnym [1] . Nieco szerzej problematykę okresu okupacji hitlerowskiej w Siedliszczu podjął G. Figiel [2] . W dalszym ciągu brakuje wspomnień...
W tym roku mija 110 lat od erygowania parafii pw. Najświętszej Marii Panny Częstochowskiej w Siedliszczu. Historia tej parafii w porównaniu chociażby do parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Pawłowie, która została erygowana w 1421 roku, czy też parafii pw. św. Małgorzaty w Olchowcu, która w tym roku obchodzi 560-lecie swojego istnienia jest stosunkowo krótka. Jest też zdecydowanie inna zwłaszcza jeśli spojrzymy na okoliczności jej powstania. O ile powstanie parafii w Pawłowie czy też w pobliskim Olchowcu związane jest z postępowaniem wiejskiej kolonizacji polskiej na ziemi chełmskiej, to wiek XX, zwłaszcza lata po ogłoszeniu w 1905 roku ukazu tolerancyjnego, zezwalającego prawosławnym przejście na katolicyzm kazały brać pod uwagę inne argumenty. Jakie? Dobrze widać to na przykładzie Siedliszcza. Przypomnijmy, jak wyglądało Siedliszcze okresie poprzedzającym powstanie parafii rzymskokatolickiej tj. na przełomie XIX i XX wieku. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i inn...
Ks. Nepomucen Bieniasiewicz (1839-1903), proboszcz parafii w Olchowcu. W 1876 roku otrzymał karę w wys. 5 rubli za to, że „niedostatecznie pouczył swego podwładnego organistę Antoniego Kaliszczyńskiego, gdy ten roznosząc opłatki, zostawił takowe w domach tzw. mieszanych małżeństw”. W 1889 roku zapłacił grzywnę w wysokości 25 rubli za ochrzczenie dziecka z małżeństwa mieszanego. [1] . Ks. Hieronim Dąbrowski (1833-1907), wikariusz w Gołębiu, w Dysie, od 1877 roku proboszcz w Pawłowie. W maju 1882 roku ochrzcił syna Jana Iwaniuka, katolika i Agnieszki Wojak, prawosławnej, za co otrzymał 25 rubli kary. 22 listopada 1882 roku ponownie „mieszał się do prawosławia” i ochrzcił córkę Wojciecha i Katarzyny Wiórko. 5 czerwca 1884 roku „za częste mieszanie się do spraw prawosławia” został przeniesiony do filii w Blinowie w powiecie janowskim [2] . Ks. Bronisław Gebert , ur. 1875, wikariusz w Pawłowie. W 1898 roku był oskarżony o występne działania na szkodę prawosławia”. 9 lipca 189...
Komentarze
Prześlij komentarz